Türkiye, 3 Mayıs 2024'te İsrail'in Gazze'de gerçekleştirdiği katliamlara tepki olarak Tel Aviv ile tüm ticari ilişkilerini durdurma kararı aldı. Bu karar, İsrail'de ekonomik dengeleri sarsmaya başladı. Özellikle tarım ürünlerinde dışa bağımlı olan İsrail, Ürdün'den ithal ettiği sebze ve meyvelerde kolera tespit edilmesiyle zor durumda kaldı. İthalatın durdurulması, İsrail'deki gıda fiyatlarında büyük bir artışa yol açtı.
İsrail'de Sebze ve Meyve Fiyatları Neden Artıyor?
İsrail devlet televizyonu KAN'ın Arapça yayınında yer alan habere göre, Türkiye'nin ticareti kesmesi ve Ürdün'den ithalatın durdurulması, ülkede sebze ve meyve fiyatlarının fırlamasına neden oldu. İsrail Çiftçi Konseyi Üyesi İbrahim Mavasi, fiyat artışının temel sebeplerinden birinin Gazze'nin üretici statüsünden tüketici durumuna geçmesi olduğunu belirtti. Tarım maliyetlerinin artmasıyla birlikte yerel üretim de düşüşe geçti. Mavasi, bir ton domates üretmenin maliyetinin 3300 İsrail şekeline (yaklaşık 885 dolar) yükseldiğini ifade ederek, bu durumun tüketicilere yansıyan fiyatları daha da artırdığını söyledi.
Çiftçiler Daha Fazla Teşvik İstiyor
İbrahim Mavasi, tarımdaki maliyetlerin azaltılması için çiftçilere devlet tarafından daha fazla teşvik sağlanmasını talep etti. Yerel üretimin artırılması ve dışa bağımlılığın azaltılması amacıyla yapılacak desteklerin, gelecekteki olası krizlerin önlenmesi açısından önemli olduğuna dikkat çekti. İsrail'deki bu ekonomik tablo, Türkiye'nin aldığı ticaret kararının bölgedeki etkilerini gözler önüne seriyor.
Türkiye'deki Gıda Fiyatları Nasıl Etkilenir?
Türkiye'nin İsrail ile ticareti durdurması, Türkiye'deki gıda fiyatlarını doğrudan etkilemeyebilir, ancak dolaylı etkiler söz konusu olabilir. Türkiye'nin İsrail'e ihraç etmediği tarım ürünlerinin iç pazarda kalması, arz fazlası yaratarak fiyatları düşürebilir. Ancak, bu ürünlerin diğer ülkelere yönlendirilmesi, iç piyasadaki talebi artırabilir ve fiyatları dengede tutabilir. Ayrıca, Türkiye'nin diğer pazarlardaki pazarlık gücünün artması ve yeni ihracat fırsatlarının doğması, iç piyasada arzın azalmasına ve fiyatların yükselmesine yol açabilir. Bölgesel tedarik zincirlerindeki aksaklıklar da Türkiye'deki gıda fiyatları üzerinde dalgalanmalara neden olabilir.
Bu nedenle, Türkiye'deki gıda fiyatları üzerinde doğrudan bir etki beklenmese de, pazar dinamikleri nedeniyle fiyatlarda bazı değişiklikler yaşanabilir