Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması’na göre, 2023 yılı gelir verileri, eşitsizlikte hafif bir iyileşme olduğunu ortaya koydu. Gini katsayısı 0,007 puan azalarak 0,413 olarak hesaplandı. P80/P20 oranı %20’lik gelir dilimleri arasındaki farkı temsil ederken, bir önceki yıla göre 0,2 puanlık düşüşle 7,7 oldu. Ancak İstanbul, Ankara ve Antalya gibi bölgelerde bu oran Türkiye ortalamasını aştı.
Ortalama Gelir Artış Rekoru Kırdı
Yıllık ortalama hanehalkı kullanılabilir gelir, %106,9 artışla 374.899 TL’ye ulaştı. Fert başına ortalama gelir ise %108,3 artarak 187.728 TL oldu. Tek kişilik hanehalkları, 223.859 TL ile en yüksek fert gelirine sahipken, en düşük gelir ise 146.828 TL ile geniş ailelerde görüldü.
Maaş ve Ücret Geliri Lider
Toplam gelirde en büyük payı %48,8 ile maaş ve ücret gelirleri aldı. Müteşebbis geliri %20,8 ile ikinci sırada yer alırken, sosyal transfer gelirleri %17,8 ile üçüncü sırada geldi. En yüksek yıllık ortalama esas iş geliri 804.882 TL ile işverenlerin oldu.
Bölgesel Gelir Farkı
Türkiye genelinde gelir eşitsizliği en fazla İstanbul’da gözlenirken, en yüksek ortalama gelir yine İstanbul’da görüldü (257.891 TL). Van, Muş, Bitlis ve Hakkari gibi bölgeler en düşük gelir düzeyine sahip bölgeler arasında yer aldı (91.818 TL).
İşgücü Hareketliliği
2023 yılında işsiz olan bireylerin %40,8’i 2024 yılında iş bulmayı başardı. Önceki yıl çalışanların %90,6’sı çalışma hayatını sürdürdü, işgücüne dahil olmayanların ise %10’u istihdama katıldı.
Genel Değerlendirme
Tüm sosyal transferler hariç hesaplandığında, Gini katsayısının 0,476’ya yükselmesi, sosyal yardımların gelir eşitsizliğini azaltmadaki etkisini ortaya koydu.
