Türkiye'nin en kalabalık şehirleri arasında yer alan ve düz zemin yapısıyla yerleşim alanı oldukça dar olan Konya'da mevsim normallerine dönmeyen hava görünmez tehlikeleri barındırıyor.
Nüfusu 2 milyonu geçen Konya'da haftanın son mesai gününde şehrin 7 noktasında ölçüm yapan istasyonlarda seviyenin kritik seviyeye geldiği gözlemlendi.
Rüzgar hızının 10 kilometreyi bulmadığı Konya'da haftanın son mesai gününde işlerini yetiştirmeye çalışan vatandaşların araçlarını kullanımı ve kış mevsimi nedeniyle ısınmak isteyen vatandaşların yaktığı yakıtlar kentin havasını tehlikeli bir hale getiriyor.
Sanayi tesislerine yaklaşan yerleşim yerleriyle birlikte rüzgar koridorlarının kapalı olduğu Konya'da yerleşim düzeni şehrin havasının akıcılığını yitirmesine neden oluyor.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'nın Konya'da bulunan 7 istasyonundan alınan verilere göre özellikle akşam saatlerinde görülen hava kalitesi gündüz saatlerinde kendini gösterdi.
Yayınlanan verilere göre Konya'da 2 istasyon açık havada yürüyüş yapmak, dışarıda piknik yapmak, bisiklet sürmek, açık hava sporları yapmak için kötü bir hava olarak işaretlenmiş durumda.
Ayrıca 2 bölge ise dışarıda yapılacak aktiviteler için uygun hava ortamı olarak işaretlendi. Kalan 3 bölge ise kritik seviyede bekliyor.
Çukurda kaldığı bilinen Konya'dan alınan veriler şu şekilde:
Hava kalitesi parametreleri
Hava kalitesi, bir bölgedeki havanın insan sağlığı ve çevre üzerindeki etkisini ifade eder. Hava kalitesini etkileyen birçok faktör vardır, ancak en önemlileri hava kirletici maddelerdir. Hava kirletici maddeler, doğal veya insan kaynaklı olarak atmosfere salınan maddelerdir.
Hava kalitesini değerlendirmek için kullanılan birçok farklı parametre vardır. En yaygın kullanılan parametrelerden bazıları şunlardır:
- PM10: Çapı 10 mikrometreden küçük olan katı veya sıvı parçacıkların konsantrasyonu. PM10, hava kirliliğinin en önemli göstergelerinden biridir. Solunum yollarına ve akciğerlere kolayca ulaşabilir ve çeşitli sağlık sorunlarına neden olabilir.
- PM2.5: Çapı 2.5 mikrometreden küçük olan katı veya sıvı parçacıkların konsantrasyonu. PM2.5, PM10'dan daha küçüktür ve bu nedenle daha derin solunum yollarına ve akciğerlere ulaşabilir. Daha tehlikeli kabul edilir ve daha ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir.
- SO2: Kükürt dioksit. Yanma sonucu oluşan bir gazdır. Astım ve bronşit gibi solunum yolu hastalıklarını şiddetlendirebilir.
- NO2: Nitrojen dioksit. Yanma sonucu oluşan bir gazdır. Astım ve bronşit gibi solunum yolu hastalıklarını şiddetlendirebilir.
- O3: Ozon. Güneş ışığı ve kirletici maddeler arasındaki kimyasal reaksiyonlar sonucunda oluşur. Solunum yolu hastalıklarını şiddetlendirebilir.
- CO: Karbon monoksit. Yanma sonucu oluşan bir gazdır. Kandaki oksijen taşınmasını engelleyebilir.
Bu parametrelerin değerleri, hava kalitesinin ne kadar iyi veya kötü olduğunu gösterir. Örneğin, PM10 değeri 50 mikrogram/metreküpün üzerindeyse, hava kalitesi kötü kabul edilir. Bu değer 20 mikrogram/metreküpün altındaysa, hava kalitesi iyi kabul edilir.
Hava kalitesi, insan sağlığı ve çevre için önemlidir. Hava kirliliği, solunum yolu hastalıklarından kalp hastalıklarına, hatta erken ölüme kadar çeşitli sağlık sorunlarına neden olabilir. Ayrıca, bitki örtüsü ve ekosistemleri de olumsuz etkileyebilir.
Hava kalitesini iyileştirmek için, hava kirliliğine neden olan kaynakları azaltmak gerekir. Bu, enerji verimliliğini artırmak, temiz enerji kaynaklarına geçmek ve endüstriyel emisyonları azaltmak gibi önlemlerle yapılabilir.