Pandemi döneminin ardından Türkiye genelinde kiralardaki hızlı yükseliş, birçok kiracı ve ev sahibini karşı karşıya getirdi. Özellikle büyük şehirlerde, asgari ücretin iki katına varan kiralar, taraflar arasındaki gerilimleri artırdı. Yüzde 25 kira artış sınırının kaldırılması, bu süreci daha da hızlandırdı ve pek çok anlaşmazlık mahkemeye gitmeden önce arabuluculuk masasına taşındı. Adalet Bakanlığı verilerine göre, bu yıl itibarıyla 6 milyonun üzerinde arabuluculuk dosyasının 4 milyonu başarıyla sonuçlandı.
Arabuluculukla Çözüm Arayan Taraflar Artıyor
1 Eylül 2023 tarihinde yürürlüğe giren düzenlemeyle, ev sahibi ve kiracı arasındaki anlaşmazlıklar mahkemeye gitmeden önce arabuluculuk sürecine yönlendiriliyor. Bu düzenleme, hem tarafları uzun süren davalardan kurtarıyor hem de hızlı bir çözüm sağlıyor. Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, arabuluculuk dosyalarının yüzde 65’inin başarıyla sonuçlandığını açıkladı.
Emsal Kiralar Üzerinden Uzlaşma: İstanbul’dan Bir Örnek
İstanbul Halkalı’da yaşanan bir olay, emsal teşkil eden bir arabuluculuk anlaşmasına sahne oldu. 7 bin lira kira ödeyen bir kiracı, ev sahibinin vefatından sonra mirasçılarla kira artışı konusunda anlaşmazlığa düştü. Mal sahipleri kiranın 12 bin liradan 20 bin liraya çıkmasını talep etti. Ancak taraflar arabuluculuğa başvurdu ve aylık kira bedelini 15 bin lira olarak belirleyerek anlaşmaya vardılar. Bu uzlaşma, çevredeki emsal kiraların 20-25 bin TL aralığında olduğu göz önüne alındığında taraflar açısından dengeli bir çözüm oldu.
Maaş Zammına Göre Kira Artışı: Lüks Siteden Bir Başka Örnek
Bir başka örnek ise lüks bir sitede aylık 8 bin lira kira ödeyen kiracı ile ev sahibi arasında yaşandı. Rayiç kiraların 25-30 bin lira olduğu bu sitede, kiracı 2 yıl daha evde kalmak istemesine rağmen, ev sahibinin tahliye talebiyle karşılaştı. Arabuluculuk sürecinde taraflar, kiraya yapılacak artışın, kiracının maaş zammı ile paralel bir şekilde ilerlemesi konusunda uzlaştı. Buna göre kiracı, 2025 yılının Mart ayında maaşına yapılacak zamla birlikte kiraya da en az yüzde 20 zam yapacak.
Arabuluculukta Başarı Yüzde 65’e Ulaştı
Türkiye genelinde uygulanan arabuluculuk sistemi, kira uyuşmazlıklarının çözümünde etkili bir yöntem haline geldi. Fahiş kira artışları nedeniyle artan uyuşmazlıkların büyük bir kısmı, tarafların orta yolu bulduğu arabuluculuk görüşmeleri ile sonuçlanıyor. Uzmanlar, emsal anlaşmaların diğer kiracılar ve ev sahipleri için de yol gösterici olacağını belirtiyor.
